Het bloggen tijdens de race had niet zoveel aandacht gekregen. In de regen je telefoon tevoorschijn halen werkt al niet zo lekker, laat staan als je ook nog eens druk bezig bent met heel veel opkruisen. En als je even vrij bent van opkruisen, is slapen veel aantrekkelijker. Daarom bij deze nog een uitgebreid verslag van wat de Trui heeft uitgespookt deze Zachtebedrace!
(klik op de track voor een hoge resolutie afbeelding!)
Op vrijdagavond begonnen we de route. Ons eerste plan bestond uit eerst het Amsteldiep en daarna door naar de Binnen Bresem richting Cocksdorp, maar door de onvoorspelbare windkracht en de verwachte tegenstroming uit het Amsteldiep deed ons besluiten om dit toch maar niet te doen. Direct langs de afsluitdijk dus maar. Braaf de tonnetjes volgend (alhoewel de positie van groene en rode tonnen doet vermoeden dat de betonningsrichting de andere kant op is, is dit toch echt niet het geval..), samen met AM1, EB58 en DD5. AM1 en DD5 liepen ons voorbij, liepen vast, en wij konden ze weer inhalen. Leuk om samen met de botters op te trekken dit eerste stukje!
Daarna linksaf richting de Vlieter (en naar bed voor degenen die de shift van 0:00 tot 4:00 uur mochten doen). Texelstroom over, Binnen Bresem opzoeken en door richting Foksdiep: het ging allemaal heel voorspoedig. Zelfs zo voorspoedig dat we rond 0:00 uur nog even hebben berekend of we de Cocksdorp-steiger niet toch zouden kunnen proberen dit tij.. De conclusie was dat het misschien net zou kunnen als we over een halfuur bij de ingang zouden zijn. Dit redden we alleen totaal niet met de stroom tegen, en daarnaast, als we ergens vast zouden lopen, was de kans groot dat we het volgende hoogwater niet meer over het Gasboeiengat of Posthuiswad konden komen. Een te groot risico op het niet halen van punten later in de race dus.
Tegenstrooms tikten we midden in de nacht heel zachtjes de RG12 aan. Voorop met de reglementaire bezemsteel, achterop kon de roerganger hem fysiek knuffelen. Door de stroom tegen en weinige wind kropen we de ton namelijk heel erg langzaam voorbij. Een stukje verderop draaide de stroming en spoelden we het laatste stukje langs de vuurtoren naar buiten. Het nadeel was natuurlijk alleen dat we daarna rechtsaf wilden, het Lange Gat in – weer tegenstrooms varen dus. Dit ging in het begin best redelijk, maar naarmate de stroom verder aanging werd het steeds meer hometrain-zeilen zonder ook maar iets vooruit te komen. Op het moment dat we heel langzaam achteruit begonnen te varen ging het anker er maar in vlak naast de keerton in het zeegat. Lekker slapen en de volgende ochtend mag de volgende ploeg weer verder!
Rond half 7 weer vertrokken het Lange Gat in. De opdracht was om te ankeren 500 meter ten oosten van de VH21. Nu is toevallig de afstand tussen de VH19 en de VH21 precies 1 km. Dit hebben we getimed (=9 minuten), en vervolgens nog precies 4:30 minuut doorgevaren. Daar lag de UQ37 al, dus net ernaast voor anker gegaan. Uiteindelijk op 512.37m van de ton gelegen, dus best goed gelukt!
Daarna door over het Posthuiswad. We wisten dat we er nog niet overheen konden qua waterstand, maar we wilden wel graag even kijken hoe de banken ongeveer lagen als ze nog zichtbaar waren. Zo gezegd, zo gedaan, en al schuivend de zandplaat op. Naast dat we de banken konden zien en de beste route konden bedenken, konden we ook de Kardinaal ton VH-GAS-N zien (toen nog droogliggend op de plaat). Een halfuur later zou blijken dat de ton permanent op de plaat woont en niet meer boven komt drijven. Waarschijnlijk is hij “gezonken”/lekgeprikt. Misschien de Hydrografische Dienst nog eens een mailtje sturen over het euvel. Met weinig zeil (om te voorkomen dat we het teveel snelheid op een stomme richel botsen en er niet meer af komen) door naar de start van het Vlieland parcours. Super relaxt: we zijn eens een keer bij Vlieland met hoog water en wind. Eens een keer niet klooien om de ton te ronden. In een recordtijd het parcours afgelegd en door naar West-Terschelling. Snel de haven in en uit gezeild, en meteen door naar het Oosterom. Daar de loding gemaakt en weer door. Met deze lekkere wind lukte het om in één hoogwater zowel het Posthuiswad als het Oosterom over te komen! Dat hadden we eigenlijk niet verwacht en stond alleen in ons heel ambitieuze plan dat vooraf was gemaakt. De Blauwe Balg over was uiteraard geen optie (te weinig water & zeehond-beschermings-window), dus we gingen via het Boschgat/Westgat, een stukje naar buiten de Noordzee op. De kaart zegt daar: “Variable depths – Mariniers are warned that depths in this area frequently change”, en ook in het wedstrijdreglement staat aangegeven dat je gerust op een plaat kan lopen midden in de geul. Een eerste set “rare golven” in het water konden we ontwijken, de tweede set hebben we niet gezien – wel gevoeld. Met behoorlijke snelheid (7,5 knoop, tevens de topsnelheid van deze race) liepen we bovenop een onzichtbare richel. Heel rare beleving, en we weten in ieder geval dat we dit niet in het donker zullen uitproberen. Gelukkig hobbelden we er direct weer vanaf. De laatste satellietfoto komt ook niet bepaald overeen met de kaart noch de tonnetjes. Later hoorden we van de Vriendschap dat ook zij een paar keer bodem hebben gevoeld (en zij steken slechts 50 ipv 90 cm!). De UQ37 is diezelfde avond nog vastgelopen op precies dezelfde plek een halfuur later en heeft vervolgens een paar uur in het zeegat doorgebracht..
Na het Westgat door naar de haven van Nes. Daar mistten we rond 23 uur net het laatste rode tonnetje, met als gevolg dat we even vastlagen. Gelukkig was het nog opkomend water en konden we met bomen voorkomen dat we verder de plaat op zouden spoelen. Ons kleine dregje deed dat namelijk niet, en achter de grote dreg zouden we sowieso met de kont van het schip op de plaat spoelen. Na het loskomen weer een stukje naar buiten en terug, om dit keer het rode tonnetje niet te missen. De windrichting/situatie was toch net iets anders dan vooraf gedacht, met een onverwachte voordewindse aanleg tot gevolg. Met iets teveel snelheid botste de kop daarmee op één van de grote meerpalen. Gelukkig niet echt schade, alleen het hout van het navigatielicht was gebarsten (maar werkte nog prima). Nadat het vlaggetje vastgeknoopt was weer terug naar buiten, op naar de Piet Scheve plaat! De veerboot-route tonnetjes leken allemaal wat anders te liggen dan op de kaart was aangegeven, wat het navigeren lastig maakte. De eerste poging om linksaf de Piet Scheve plaat-geul in te slaan mislukte, omdat we geen diep water konden vinden. De 2e poging lukte wel, waarna we druk kruisend en peilend de geul invoeren. Het blijft toch altijd een beste uitdaging om dit in het pikkedonker goed te doen! Al diepte peilend hebben we telkens de zuidkant van de geul op gezocht om er zo altijd zeker van te zijn aan welke kant van ons het diepe water te vinden was. Uiteindelijk 1 keer heel snel het zwaard om hoog zien komen en gelukkig de goede kant op overstag gedraaid. Rond half 5 waren we klaar met het hele rondje en konden we op zoek naar de tonnen van het Dantziggat. Waar zullen ze opdoemen? Met de stroom mee spoelden we weer naar buiten en besloten om in de Kromme Balg voor anker te gaan. We wilden het Vingegat in, en daarvoor moesten we sowieso wachten op meer water, dan kan je maar beter ook gelijk wachten op stroom mee. Tegenstrooms kruisen op de Kromme Balg schoot allemaal niet heel erg op, dus zodra het kon ging het anker erin en was het tijd om te slapen!
Iets voor twaalven vrijdagmiddag konden we onze tocht weer vervolgen met heul veul kruisen. Achteraf gezien hadden we waarschijnlijk beter via de Blauwe Balg en Oosterom kunnen gaan, maar we gingen ervanuit dat de wind (volgens voorspelling) naar Zuid zou draaien in plaats van Zuidwest.
Op het Vingegat glipte de pikhaak uit onze handen. De Man-Over-Boord manoeuvre werd ingezet om het ding weer op te vissen. In de haast waren we alleen vergeten het zwaard eruit te halen. Deze liep op de grond en vervolgens wipte de beugel van de zwaardbolder af.. Gelukkig zit het zwaard bij ons niet vast aan de boot, en zal hij in zo’n situatie dus niet zo snel breken. De POB-manoeuvre werd direct afgebroken – dan maar een pikhaak kwijt. Anker erin en vervolgens proberen het zwaard weer aan boord te hijsen. Het zwaard zat weliswaar nog vast aan de boot door middel van de zwaardval, het had wel een onhandige positie opgezocht: ergens onder het schip ter hoogte van het roer. Met een extra lijn aan de beugel, en verlengen van de zwaardval kwam hij weer vrij. Gelukkig, dan konden we in ieder geval niet per ongeluk op ons zwaard droogvallen. Met behulp van kluiverval en dirk kregen we het zwaard weer netjes op zijn plek.
Anker op, en weer door! De wind trok inmiddels behoorlijk aan, met name in de vlagen van de buien. Met afvallen richting het noorden zaten we even aan de verkeerde kant van de tonnenlijn. Daarbij raakten we de grond (meteen weer los) maar klapperde ook het grootzeil. Waarschijnlijk is daar ergens de dirkhaak (“extra lange haak zodat we geen muizing meer nodig hebben!”) van de giek losgekomen. Nog voor we een geschikte tool konden vinden om hem op te vissen uit de lucht (ohja, onze relaxte 3,5m pikhaak was weg he..), was hij al helemaal naar boven verplaatst, klem in het blok. Met de hardere wind tijdens buien wilden we eigenlijk toch wel een 2e rif in het grootzeil trekken. Dat ging alleen niet meer wegens ontbreken van de dirk. Daarom – net een stukje verder dan de Vriendschap – voor anker. Na het eten van de hutspot waren de meeste buien met veel wind ook voorbij getrokken. Bart R was onze vrijwilliger om boven in de mast gehesen te worden. Aan de kluiverval omhoog, en met de dirkhaak in de hand weer omlaag. 2e rif in het grootzeil, tijd om weer te zeilen! Ons anker had er alleen niet echt zin in. Met vier man kregen we hem er niet uit. Gelukkig hebben we daarvoor een authentiek object aan boord: de braadspil! Ondanks dat we allemaal dat ding nog nooit hadden gebruikt en alleen van boekjes wisten hoe hij zou moeten werken, kregen we het toch voor elkaar!
Weer onder zeil gingen we als de brandweer over de Oost Meep richting de Vliesloot. We hadden alleen wel wat tijd verloren op onze planning. Het gevolg was dat de stroom kenterde zo’n 6 mijl voor het bereiken van de Vliesloot (waar de stroming weer de andere kant op staat). Dat lijkt niet veel, maar dat is het wel als je opeens tegenstrooms moet opkruisen. Daarnaast zakte de harde wind langzaam weg, waardoor we weer snel met vol grootzeil voeren. In 4 uur tijd legden we 5 mijl af. Hier was ook ergens ons akkefietje met de Pannenplaat waar we door een winddraaiing en daarmee plotselinge overstag op af voeren. De Verkeerscentrale Brandaris was zéér alert en riep ons meteen op via de marifoon: https://soundcloud.com/zachtebed-race/sets/nachtelijk-avontuur-bu130
Daarna mochten we nog een heel klein stukje met de stroom mee varen, waarna hij weer rap kenterde. Die winddraaiing had er overigens ook voor gezorgd dat we de Vliestroom en het Inschot óók mochten opkruisen.. Weer 4 uur later (zondagochtend 8 uur) waren we weer 4 mijl opgeschoten en lagen we net in het Inschot. De wind was inmiddels steeds meer afgenomen, de richting nog steeds Zuidwest in plaats van de later beloofde Noordoost. De plannen waren inmiddels al gemaakt: we wilden niet zoals 2 jaar terug de prijsuitreiking missen (overigens de enige keer dat we de finish niet op tijd gehaald hebben!), dus als de wind niet om 15:45 aan en gedraaid zou zijn, zou de motor aan gaan.
Om de stemming er toch een beetje in te houden en de moed niet te verliezen werd er maar begonnen met roeien en bomen. Regelmatig werden bomers en roeiers afgewisseld en voorzien van suiker en limonade. Langzaamaan kropen we vooruit, met snelheden van 1 tot 1.5 knoop. Op een gegeven moment draaide de wind! Het grootzeil ver uitgevierd en de halfwinder erbij. Ook het waterzeil kwam uit de kast voor net dat beetje extra snelheid. Tijdens een bui trok de wind aan, en konden we halfwinder en waterzeil vervangen door een kluiver en later de aap. Met een voortgang van maar liefst 6,5 knoop spoten we vooruit, op naar Den Oever! Waar we het een uur geleden nog niet hadden zien zitten (“kom op, we hoeven nog maar een uurtje te roeien, dan mag de motor aan”), leek het er nu opeens heel erg op dat we de finish op tijd zouden gaan halen. En zo geschiedde: om 18:25 uur voeren we over de finishlijn! Met 71 uur en 35 minuten vaartijd maximaal gebruik gemaakt van de beschikbare tijd!
Daar bleek al snel dat vele schepen waren afgehaakt of de motor hadden gebruikt buiten een noodsituatie. Al beredenerend kwamen we tot de conclusie dat we 2e of 3e moesten zijn geworden, in ieder geval achter de Vriendschap. Bij de journaalcommissie moesten we onszelf nog even verantwoorden dat we echt geen motor hadden gebruikt ondanks 2 pechgevallen vlak achter elkaar. Het zwaard zou alleen maar stuk gaan als het onder de schroef lag en we de motor aan zouden zetten, de dirkhaak kon worden gefixt door voor anker te gaan nadat de bui was afgelopen.
Daarna de tracks terugkijken van de andere deelnemers en de prijsuitreiking afwachten in de Hooizolder. Hoera! We zijn 2e geworden. De Vriendschap – die min of meer dezelfde route heeft afgelegd maar daarnaast ook nog vrijdagavond de Mokbaai en de steiger bij de Cocksdorp heeft aangedaan – was een mooie concurrent en zij hebben dan ook een terechte 1e plaats bemachtigd, gefeliciteerd! Wellicht dat de Mokbaai voor ons ook nog net mogelijk was geweest (maar we wilden het risico op het missen van de Binnen Bresem niet lopen), maar de steiger bij de Cocksdorp was dit jaar geen optie met onze diepgang.
Ondanks dat dit al de 9e editie was voor ons, zijn we weer in allerlei nieuwe situaties terecht gekomen. We blijven bijleren! Op naar volgend jaar!
Mooie samenvatting, leuk om te lezen! En goede oplossing voor de dirk en het zwaard.