Ervaringen van Botteraars
Afgelopen week hebben we de peddels netjes in tweeën gedeeld zodat we niet meer met die 4m apparaten in trein en bus moeten reizen. Verder hebben we afgelopen vrijdag nog een tweedehands 7m vaarboom op de kop getikt en met de sprinter vervoerd. Zonder teen, dus die hebben we nog even nieuw gemaakt!
Onze eerste blog van 2018! Naast winnen gebruiken wij de Zachtebedrace ook voor de opleiding van onze aankomende schippers. We zijn daarom alvast lekker bezig geweest met het doornemen van het reglement, alle papieren rompslomp en het maken van een paar eerste plannetjes! Zouden we dit jaar wel op tijd de punten binnenbrengen?
Hij doet het!!!
Afgelopen weekend hebben we een hapje uit de achterkant gezaagd om hem mooi passend te maken op de waterbalk en onze nieuwe kluiverpaal meteen maar uitgetest!
Afgelopen week zijn drie dappere mensen met 30 meter aan hout in een Ford Ka vanuit Delft naar Harlingen gereden om hout te kopen. We wilden eerst een andere auto nemen, maar die was ineens stuk waardoor we genoodzaakt waren de Ford Ka van iemands huisgenoot te nemen. De reis verliep echter soepel, nadat we al het hout en onszelf in de auto gevouwen hadden (zie de foto’s). Voor mij was het de eerste keer om naar een ‘houtgroothandel’ te gaan, ik was zeer geïntrigeerd door alle gigantische boomstammen en de grote lintzaag. In Harlingen hebben we een mooie hoeveelheid ‘ruwe planken’ uitgezocht voor de gangen en het vlakdeel. Verder hebben we een meneer van de houthandel vertrouwd om mooie stukken uit te zoeken voor de spanten, en een mooie pannenkoeksligger.
Pia
Afgelopen weekend trotseerden vier mensen de kou om de boot van Heemstede naar Enkhuizen te varen. Met een boot vol goede moed en uit bouwcontainers gesprokkeld brandhout gingen zij op pad. Aanlegje hier, sluisje daar, de snelweg voor ons open laten klappen, en daarna zo snel mogelijk weer de handen in de zakken.
Vanaf het Noordzeekanaal begon het leuk te worden: zo af en toe kwam een golf buiswater over de boeg, die overal een laagje ijs en ijspegels aan de nieuwe kluiverboom, de motorhendel en waar eigenlijk niet achterliet. De mandarijnen werden ingepakt in een laagje ijs, de huik was niet meer los te knopen, stootwillen gingen alleen nog los na een paar flinke klappen om het ijs weg te breken. Ook de bemanning veranderde langzaam in ijspegeltjes, mutsen en sjaals kon je aan het eind van de dag rechtop neerzetten.
Na de laatste Amsterdamse brug kwamen we op nog redelijk beschut open water. Wat golven later, en inmiddels ook met het hele dek en alles waar je je aan vast kon houden in een laag ijs, gaven we het toch maar op voor de dag. Verderop zou het veel erger worden, met lagerwalgolven en windkracht 7-8. Niet meer zeilen, en op de motor het nog net redelijk beschutte Durgerdam in. Kachel aan en de volgende dag verder zien. Het weer werd helaas niet beter, dus hebben we het hier voor dit weekend bij moeten laten. Gelukkig is het koude, slechte weer nu echt wel opgemaakt, dus kunnen we de komende weken lekker zeilen! Het was een interessante ervaring, en leverde wel mooie foto’s op.
Lea
Afgelopen 28 februari is de eerste vergadering van het ‘grootonderhoud aan de BU130 2018’ geweest. Tijdens deze vergadering is vastgesteld dat er een grootonderhoudcommissie komt, omdat de stichting tot behoud van BU130 dit niet alleen kan- en wil doen, en het hebben van meerdere ervaren mensen zeer prettig is. Het grootonderhoud zal plaatsvinden op de helling in Elburg, van 2 juli tot 28 juli, overigens: wanneer de boot eerder klaar is dan 28 juli zouden we graag eerder gaan varen, dit moeten we echter eerst kortsluiten met de helling van Elburg. Tijdens het grootonderhoud gaan we 5 gangen aan stuurboord vervangen, het aansluitend vlakdeel, de zogenaamde ‘pannekoeksligger’, en 5 spanten, ook aan stuurboord. Verder zijn er nog een aantal bonusklusjes, deze staan overigens nog niet vast, en zullen waarschijnlijk ook nog veranderen. Het grootonderhoud wordt grotendeels gedaan door vrijwilligers, dit zijn grotendeels studenten. We zijn nog op zoek naar sponsoring, omdat grootonderhoud zeer duur is. We hebben als grootonderhoudcommissie nog een hoop werk voor de boeg (haha), maar we hebben er veel zin in, en zijn er bijna zeker van dat het een geslaagd onderhoud gaat worden!
Pia
In de afgelopen Bulletalie heb je kunnen lezen dat in het naseizoen onze kluiverpaal helaas is gebroken. Daarom is de laatste twee weken hard gewerkt om voor de start van het vaarseizoen weer een nieuwe paal aan boord te hebben! Ons eerste plan was om zelf een boom uit te zoeken in het bos. Helaas is dit niet gelukt en is er daarom nog net op tijd een geschikte boom voor een mooie prijs gevonden via www.rondhout.com. Vorige week woensdag hebben Johan en Jan deze opgehaald.
Afgelopen zaterdag zijn Johan en Pim samen begonnen op de Koningspoort met het schillen van de boom. Vervolgens hebben ze een dun plakje hout van de boom geschaafd waarop met een slag lijn (krijtlijn), een rechte lijn op de boom is gezet. Met behulp van deze lijn konden we twee vlakken op de juiste maat schaven. Vervolgens is er op maandag door Johan en Jelle een tweede lijn uitgezet om de andere kanten te schaven. Het eindresultaat waren vier vlakken loodrecht op elkaar.
Vanuit de bijna vierkante balk zijn we dinsdag verder gegaan om de boom 8-kantig te maken. Uiteindelijk is hij op woensdag net op tijd 16-kantig, 32-kantig en uiteindelijk helemaal rond geschaafd! Nu ligt de nieuwe paal weer aan boord en moeten alleen de laatste puntjes nog op de “i” worden gezet!
Wat een raar einde.. niet op tijd gefinisht en daarmee ook de gezamenlijke vismaaltijd, uitslag en het horen van verhalen van alle andere deelnemers gemist. Bij deze nog een volledig verslag van onze prachtige race met helaas een zuur einde.
Maandagavond begonnen de echte voorbereidingen. Naast shiftindelingen (shift 1: Emiel, Diede, Johan, Bart H, Harry. Shift 2: Marieke, Pim, BartR, Chris, Wiebe) en andere praktische zaken hebben we ook de eerste plannen gemaakt. Drie plannen werden doorgerekend:
Het laatste plan leek ons het beste: het meeste met de getijstromingen meevaren, en het meeste met de voorspelde wind mee (oostwaarts varen met de westelijke winden gevolgd door westwaarts varen met de oostelijke wind). Voor de steiger van de Cocksdorp hadden we ook al een en ander uitgezocht en geconcludeerd dat dit met noordwestelijke wind en de springtij waterstanden te doen zou moeten zijn.
Om nog zekerder te zijn van de Cocksdorp steiger hebben we in de dagen voorafgaand aan de race nog veel extra data opgezocht en uitgerekend. In het paasweekend een aantal jaren terug waren we er al eens geweest (op de motor). Door de waterstanden die we toen hebben gepeild te vergelijken met de waterstanden van Texel Noordzee (zowel astronomisch als werkelijk opgetreden) konden we bepalen bij welke condities we de Cocksdorp in zouden kunnen. Vervolgens hebben we de kust-lidar data van 2009 en 2011 (scans met lasers vanuit een vliegtuig waarmee de bodemdieptes worden bepaald) de diepte van de geul precies berekend. Daarmee konden we de tijden bepalen waarop we op vrijdagochtend met het hoogwater erin konden en vooral wanneer we weer weg moesten zijn.
Donderdagochtend verzamelden we om 10 uur in Delft, waarna Chris, Diede en Marieke boodschappen gingen doen en de rest alvast vertrok naar Den Oever en onderweg alvast het definitieve plan zou bepalen aan de hand van de laatste windvoorspellingen. Plan “alle punten” werd nog steeds als de beste optie gezien en in detail voor het eerste stuk doorgerekend. Vlak voor de start kwam het bericht dat de LE44 iemand tekort kwam om te kunnen varen: het minimum van 4 opvarenden werd niet gehaald. Omdat het niet leuk is als een boot niet mee kan varen ging Chris aan boord van de LE44 en voeren wij de race met 9 in plaats van 10 man.
Na de start vertrokken we linksaf, samen met de Vriendschap en Silveren Maen. De rest van de deelnemers ging langs de afsluitdijk richting Harlingen. Op dat moment denk je: of dit is een dom plan, of de beslissing die ons daadwerkelijk de winst kan opleveren.
Het eerste stuk ging prima. Rond 12 uur ’s nachts de ton bij de Cocksdorp aangetikt, enigszins chaotisch omdat er op dat moment net een shiftwissel plaatsvond. De Silveren Maen hadden we alweer op de terugweg gezien: waarschijnlijk ton aangetikt en direct weer terug met hetzelfde hoogwater. De Vriendschap was aan het varen in het geultje bij de Cocksdorp. Niet ons idee: wij wilden het alleen met daglicht doen en voldoende tijd hebben in plaats van het met vallend water proberen. Wij gingen vlakbij de ankerboei RG Vriendschap voor anker, op een plek die eigenlijk niet zo chill was: op een steile plaat met het diepe water van de geul vlakbij ons. Bij een krabbend anker zou hij zo de diepte in kunnen verdwijnen en wij wegspoelen naar buiten. Niet gebeurd gelukkig 😉
Na een paar uur slaap stonden Pim en Marieke rond 6 uur weer op om de definitieve beslissing te maken: doen we het of doen we het niet? We besloten het te doen. Het idee was dat uit de geul komen nog wel eens lastig kon worden. Daarvoor werd het stokanker gereed gemaak met daaraan vastgeknoopt zo’n 200 meter lijn. Deze konden we aan het begin van de geul overboord zetten en bij de knik in de geul met een joon achterlaten en op de terugweg weer opvissen en ons daarmee naar binnen sleuren.
Om te bepalen of we het anker ook daadwerkelijk nodig hadden gingen we een stukje richting geul om de richting te bepalen en vervolgens proberen of we deze koers aandewinds zouden kunnen varen. Dit was het geval, maar verder was het nogal een dom plan: we zijn nog een tijd bezig geweest om tegenstrooms weer op te kruisen terug naar de ingang van de geul.
Bij de geul waren we toch nog net te vroeg: na niet al te lange tijd liepen we vast. Met anker uit en bomen op het voordek werd voorkomen dat we de plaat op zouden spoelen. Na 15 minuten konden we weer verder. De invaart was verre van bezeild, met als gevolg dat we er bomend en roeiend in zijn gekomen. Na veel spierkracht, een paar keer de geulrand raken en stilliggen (maar dat was niet al te erg, want het was nog steeds opkomend water), bereikten we de steiger!! Ons vlaggetje werd naast die van de Vriendschap geknoopt. Daarna weer terug eruit. Nu wel bezeild en met inmiddels meer water er met vrij weinig moeite uitgekomen.
Daarna direct door zo hard als we konden. Het plan was om met hetzelfde hoogwater nog over het Gasboeiengat te komen, om daarna direct met het afgaande water naar Vlieland te spoelen. Dit is gelukt! Via de Blauwe Slenk waren we rond 14 uur bij de Richel waar we via het zeegat naar Vlieland konden. Daar stond echter nog zo’n forse stroom naar buiten dat het niet echt lukte de startton (opkruisend) goed te passeren. Plan Vlieland werd afgebroken zodat we in ieder geval nog naar Ameland konden met het volgende hoogwater. Tussendoor ook West-Terschelling nog behaald. Op het Oosterom met volle stroom mee richting de Blauwe Balg, waar we vrijdagavond laat waren. Op dat moment trok de wind aan en werd er snel nog een rif in het grootzeil getrokken en de fok op de gei gezet. Waarschijnlijk was het door de geifok dat we de grote keerton aan het einde van de Blauwe Balg hebben gemist met de schijnwerper en opeens vlak naast ons zagen opdoemen… gelukkig niet geraakt. Met de harde stroom naar binnen (2.5 knoop) was het plan nu naar de Piet Scheve plaat. Op weg daarnaartoe hebben we enkel met gereefd grootzeil gevaren en dat ging al heel erg hard. We hebben heel veel tonnen gemist, maar uiteindelijk wel het goede gat ingevaren in plaats van een van de vele zijgeulen daar.
Vervolgens konden we ons plan “in het donker de Piet Scheve plaat varen” uitvoeren. Vooraf waren alle peilingen berekend op de verlichte meetpaal en een van de verlichte tonnen in de veerbootroute naar Ameland. Zo wisten we precies waar we wel en absoluut niet moesten varen om niet op hoge platen terecht te komen. Door continu diepte te peilen en te peilen op de meetpaal en de ton in de veerbootroute kwamen we erdoor zonder echt vast te lopen. Zodra we bodem peilden gingen we weer richting dieper water, zodra we weer op diep water waren verlegden we de koers weer zodat we weer richting de rand van de geul voeren. Hierdoor wisten we precies dat we in de geul bleven. Na het donkere stuk rondom de plaat moest er alleen nog in het donker worden opgekruist tussen alle (grotendeels verlichte) tonnen van de veerbootroute Ameland. We hadden het zodanig gepland dat op dat moment net de stroming naar buiten aanging, dus dat was mooi. Daarna door naar Nes, waar we als allerlaatste deelnemer ons vlaggetje vastknoopten en een aantal opvarenden dankbaar gebruik heeft gemaakt van de wc’s daar.
Na Ameland moesten we weer terug naar Harlingen. Na een korte tijstop op de kromme balg konden we door via het Kimstergat naar Harlingen. Onderweg zakte de wind eruit. Gelukkig net nadat we over het wantij waren, maar te vroeg om Harlingen al gedaan te hebben. Voor anker liggend wachtend op wind werden de plannen gemaakt. Direct door naar Noorderhaaks of komt daar de wind te laat voor terug? Of op en neer naar Vlieland voor het parcours met gunstigere stroming? Het duurde tot een uur of 7 tot de wind weer langzaam begon aan te gaan uit een zuidoostelijke richting. Te laat om nog om 2 uur ’s nachts op Noorderhaaks te zijn, dus op naar Vlieland. Met het laatste beetje stroom mee en grootzeil, fok, kluiver en aap erbij zo snel mogelijk naar het noordwesten. Net een kwartier te vroeg bij het Franse Gaatje, dus we moesten nog even wachten op meer water. Daarna het Vlieland parcours met steeds meer wind. Vlak voor het parcours het grootzeil gereefd, net na de startton ruime winds de fok op de gei gebonden terwijl er ondertussen met de schijnwerper werd rondgeschenen op zoek naar de onverlichte tonnen. Hard werken met maar 4 man! Het laatste stukje om de startton te ronden was nog spannend: aan de winds tegenstrooms. Vlak langs de ton, pas bij de dijk overstag en het ging precies goed! Daarna opkruisend over het Scheurak-Omdraai naar de Texelstroom. Midden in de nacht kwam er nog een 100m lange gastanker voorbij.. wat moet die daar nu weer op zulk smal vaarwater?.. Maar dat zal hij ook wel gedacht hebben van een zeilschip midden in de nacht. Gelukkig was er daar net ruimte genoeg om buiten de geul te varen dus was er geen probleem.
Zo waren we zondag met zonsopkomst op de Texelstroom met volle bak stroom mee naar buiten. Om 7 uur’s ochtends konden we de ton van de Napoleonsdam aantikken, gevolgd door kentering van de stroom en dus een extreem stukje stuiteren opkruisend wind tegen stroom op de Texelstroom op weg naar het Amsteldiep. In het Amsteldiep geankerd en meteen een 2e rif in het grootzeil gezet. Iedereen was op dat moment al behoorlijk vermoeid, waardoor niemand op het idee kwam op het zachtebedparcours maar gewoon te laten voor wat het is en direct naar Breezanddijk te gaan en op tijd te finishen… Dus via de Bollen naar het Zachtebed en daar het parcours gevaren, waar we rond 15 uur mee klaar waren. Nog 4 uur de tijd om 8 mijl af te leggen, waarvan zo’n 2 mijl tegenstrooms op de Texelstroom.
Dat ging alleen niet zo voorspoedig als verwacht, mede door de tegenvallende windkracht. Al snel voeren we weer met volle fok en volledig grootzeil in plaats van dubbel gereefd. Dit mocht echter niet echt baten: met zo’n 100 meter per halfuur kropen we vooruit, ruim te langzaam om de finish nog op tijd te halen. Gelukkig waren we niet alleen: ook de EB58 maakte deze planningsfout. Om 19:05 ging de motor aan om door de Texelstroom heen te komen, gevolgd door een laatste stuk zeilen zodat we uiteindelijk rond 21 uur aankwamen samen met de EB58 en LE44.
Dom, dom, dom. Hadden we maar op het Amsteldiep bedacht dat we moe waren en alleen nog even Breezandijk gingen doen. Dan waren we waarschijnlijk prima op tijd gefinisht en met 25 punten eerste geworden. Zelfs zonder Breezandijk en direct finishen hadden we meer punten gehad als de winnaar en waren we ook 1e geworden. We gingen er echter vanuit dat we echt álle punten nodig hadden om te kunnen winnen. Wie gokt verliest wel eens…
Al met al hebben we een prachtige race gevaren. We hebben de steiger bereikt, de Piet Scheve plaat genavigeerd in het donker zonder vast te lopen en de Napoleonsdam gehad. Daarmee hebben we alle punten die je kunt halen met de zachtebedrace over de jaren heen in ieder geval allemaal eens aangedaan. We hebben heel veel gevaren (217 mijl!!) en nauwelijks vastgelegen of tijstops gemaakt (met als gevolg een bijzonder vermoeide bemanning). Volgend jaar beter!
Hieronder nog een filmpje van onze race, via:
Ton Cocksdorp (3 pt), Steiger Cocksdorp (4 pt), West-Terschelling (1 pt), Piet Scheeveplaat (5 pt),Nes (5 pt), Harlingen (2 pt), Vlieland (2 pt), Napoleonsdam (1 pt), Amsteldiep (1 pt), Zachtebed (2 pt). Ofwel een DNF met 26 punten in totaal, met Noorderhaaks (3 pt) en Breezandijk (1 pt) niet gehaald.
Op weg met de EB58 motorsailend terug naar Den Oever… Texelstroom tegenstrooms opkruisen met minder wind dan voorspeld ging toch niet zo snel als gehoopt.
Samen met de EB58 na het ZBR-Parcours aan het tegenstrooms opkruisen richting de finish. Het gaat er om spannen of we het halen.
Gisteravond van Harlingen naar Vlieland voor het parcours (poging 2). Met deze wind wel gelukt! Vannacht terug gestuiterd naar de Texelstroom. Nu de laatste punten aan het pakken: net Napoleonsdam gehad, nu op weg naar Amsteldiep gevolgd door zachtebed parcours.
Op het vaarwater over de bollen zagen we de AM1 liggen. Vanaf Noorderhaaks kwam de LE44 aanzetten. Zijn zij de enigen geweest die deze punten hebben gepakt vannacht?..
Rode tonnetjes, groene tonnetjes, blauwe lucht en een mooie groene halfwinder. Met uitzicht op de FFFR :Fryske Fiskery Ferening Roptasyl varen we naar Harns. 
Binnenkort beginnen aan onze vliemibo! 
Samen met de Silveren Maen en de Skuts Vriendschap kozen wij voor de route naar het noorden in plaats van oostwaarts zoals de rest. Ton aangetikt en nu voor anker (foto is mislukt in de haast en in het donker). De skuts lijkt de steiger van de Cocksdorp te hebben gehaald en ligt verderop voor anker. De Silveren Maen niet, die kwamen we alweer tegen op hun terugweg naar het zuiden.
