Blog

Ervaringen van Botteraars

Dag 16: Vooruitgang, maar ’t spant er om

De grappen zoals ‘de gang zit er in’, ‘wat een vooruitgang’ en ‘gangbare onderwerpen’ vlogen vandaag nog steeds om je oren. Net als de houtsnippers van de mensen die de spanten aan het schaven waren trouwens. Er wordt nu gewerkt aan vier spanten tegelijk! Leuk werk, zeker leuker dan de bun krabben, maar het gaat niet altijd in één keer goed. Soms zie je iemand fanatiek schaven, om vervolgens plotseling te stoppen, nog eens iets op te meten en vervolgens diep te gaan nadenken over waarom het er zo raar uitziet. Nadat het spant dan opnieuw de boot is in geweest blijkt dat het soms fout is gegaan bij het aftekenen en er iets is verschoven waardoor er tóch nog wat aanpassingen nodig zijn. Het plan is om morgen het eerste spant in de boot te schroeven, waarna de rest snel zal volgen.

De boot is weer dicht!

Wim is vandaag samen met Chris bezig geweest om de laatste gang krom te branden. Met de zon van de afgelopen dagen zou dat bijna kunnen op een natuurlijke wijze, maar vandaag was er af en toe een wolkje. De gasbrander was dus toch nodig. Zo rond een uur of vier was hij goed krom en kon hij tegen de boot worden gehouden. Na wat duwen en af en toe een klap van de hamer zat hij bij de steven perfect. Tijd om hem met vereende (domme)krachten op zijn plaats te krijgen. Daarna konden de gaten worden geboord en de bouten worden vastgedraaid. Chris ziet er daardoor uit alsof hij een stevig robbertje heeft gevochten. Het moment van de boor kwam nogal plotseling waardoor de boor een nogal harde draai maakte en de knokkels van zijn rechterhand openreet.

Ons basiskamp op de camping

De nieuwe technologie speelt ons soms nog wel parten. We hebben blijkbaar een poging gedaan tot het creeëren van een draadloze schaaf. Deze blijkt nog wat aanpassingen nodig te hebben. De schaaf van nu heeft draad met een hapje eruit waardoor hij het soms even doet (wanneer de kabel in de goede hoek wordt gebogen) en daarna weer niet. De andere E-schaaf had een slecht uitgelijnd mesje. De oplossing: de handschaaf! Ouderwetsche degelijkheid van Stanley (no. 5).

Gelmar met spant 3

Ook zijn er nog wat dingen gelakt aan KT zodat er hopelijk op zondag gezeild kan worden. Natuurlijk wel pas na de yoga van Cora, geheel volgens plan op zondagochtend.

Alvast een aankondiging voor morgen: om 11 uur gaan we live op facebook! We ontdekten vandaag de knop en gaan morgen eens kijken of het werkt. Dus zorg dat je erbij bent :)..

Dag 15: meer spanten erin en eruit

Vandaag gingen we enthousiast met zijn achten plus Wim aan de slag. De dag begon met allerlei kleine en een aantal iets grotere klusjes. De grote klussen die reeds de afgelopen dagen begonnen waren, waren met name het maken van de spanten. De kleine klusjes van vanochtend bestonden onder andere uit het lakken van Klein Truitje, wat al snel weer gestaakt werd door het ontbreken van materialen maar wat na de lunch weer opgepakt kon worden. Verder kon het motordeksel worden afgerond en werd er gewerkt aan de voorbereidingen van gang vijf, waar na lang beraad van Wim nog een extra stukje gesloopt moest worden. Ook werd er verder gewerkt aan het fabriceren van de nodige doppen.

Na de lunch werden wij gevraagd of wij eventueel een handje konden helpen bij het versjouwen van een puntertje op de helling. De inzet van onze gehele groep en een aantal Elburgers, samen meer dan 10 man, bracht het scheepje uiteindelijk naar de straat waar een karretje klaar stond. Vervolgens kon iedereen weer verder met zijn of haar klusje. Dit hield in dat menig spant in en uit de boot werd gehesen om gepast te worden en schaven en kettingzagen op volle toeren draaiden om alles in vorm te krijgen.

Grote drukte in het vooronder

De dag eindigde met de meeste spanten aan boord waardoor er zelfs binnen op elkaar gewacht moest worden. Hierdoor kon er al vroeg worden begonnen met opruimen waardoor er ook nog ruimte was voor een grondige veeg- en schoonmaakbeurt van de helling.

De spanten worden steeds preciezer en gelukkig ook lichter

Dag 14: nieuwe mensen, nieuwe week, nieuwe projecten

De maandag begon in afwachting van versterking met vier mensen plus Wim. Na de lunch werd de groep versterkt door Gelmar en Lea die na het weekend terugkwamen van hun ouders en konden we Chris en Matthea verwelkomen waardoor we nu met zijn achten de komende week ingaan. Deze week zal in het teken staan van het afronden van de laatste gangen en het vervangen van zo veel mogelijk spanten.

’s Ochtends begonnen Pia en Harry aan boord met het afteken van translatielijnen op spant 4. Deze lijnen en maten worden op het ruwgezaagde spant gezet om uiteindelijk het precieze profiel van de binnenkant van de boot in het spant te schaven. Toen deze lijntjes getrokken waren kon het spant dankzij de ontbrekende gangen door de open zijkant van de boot naar buiten worden getild. Daar werd hij op bokjes gezet om door Pia verder in vorm te worden geschaafd. Jelle was op het naburige stel bokjes reeds bezig met het schaven van spant vijf.

Tegen de lunch begonnen de voorbereidingen op de grootste klus van de dag, het installeren van gang vier. Wim had het branden vlak voor de lunch afgerond waarop deze tijdens de lunch mooi kon rusten. De lunch werd vandaag gebruikt in de schaduw van de boot in plaats van in de volle zon aan de waterkant.

Na de lunch kon dan daadwerkelijk de gang er in. Dit had enige improvisatie nodig van Wim voordat deze hoorbaar inklikte. Uiteindelijk konden Jelle, Gelmar, Chris en Harry de bevestiging op zich nemen. Toen deze vast zat kon Wim gaan nadenken over gang vijf. Doordat gang drie iets naar achteren verlengd was moest er goed worden nagedacht over de nieuwe vorm van de gangen vier en vijf.

De rest van de middag werd aan allerlei zaken besteed. Jelle en Pia gingen verder met schaven van de spanten vier en vijf. Lea klom aan boord om daar de motor te verven die inmiddels weer stralend blauw is. Gelmar en Lea gaven in de loods KT een laag lak en Chris richtte zich op het fabriceren van doppen die in week vier in de boot zullen worden getikt.

Dag 13: ruwe spanten erin, met de nieuwe dirkhaak!

Op deze zaterdag kwam onze eigen Wim op de radio. Hij mocht ’s middags in de Taalstaat op Radio 1 een zelfgeschreven gedicht voordragen met als thema zijn straat. Het was een mooi en politiek getint gedicht met veel verwijzingen naar immigratie en grapjes over Friesland. Dit betekende helaas wel dat wij hem een groot deel van de dag moesten missen en dat er dus gefocust werd op een aantal minder gangbare projecten. Nadat er eerder in de week al pasmallen waren gemaakt en er nieuwe prioriteiten waren vastgesteld rondom de te vervangen spanten, kon er vandaag worden aangevangen met de fabricage van de spanten. Wim kon ’s ochtends voor vertrek naar Hilversum nog mooi instructies geven over het aftekenen van spanten in de boot en over het veilig gebruik van zijn kettingzaag.

Spannend zo’n kettinzaag

Nadat Wim deze uitleg praktisch en met een aantal tekeningen had gegeven gingen Wiebe en Harry het vooronder in om daar de definitieve mallen te gaan maken. Gelukkig waren de pasmallen goed genoeg om als basis te dienen en waren enkele strepen en lengteaanduidingen voldoende om het ontwerp over te zetten op de krommers. Begonnen werd met spant 5. Dit is een zitter onder het naaivlak die wel aanwezig was maar behoorlijk kort en matig was. Dit spant zal worden vervangen door een mooi, groot en stevig exemplaar. Toen de maten overgezet waren op het hout en we nog eens naar binnen waren gegaan om een aantal metingen te controleren kon dan daadwerkelijk de zaag in het hout worden gezet. Voor Wiebe, Harry en Pia was dit vandaag een uitgelezen kans om kennis te maken met een van de mooiste powertools, de kettingzaag. Toen met de kettingzaag eerst de makkelijke haakse snedes en later ook de moeilijke lange gemaakt waren was het alweer lunchtijd.

Het past al aardig

Tegelijkertijd stonden ook de overige aanwezigen op de helling absoluut niet stil. Jelle richtte zich op het monteren van de ingekorte kaarplaat stuurboordvoor. Bart begaf zich in de kuip om daar de nieuwbestelde tros touw in te scheren als grootval.

Na de lunch leek het alsof iedereen besloot om dingen in de boot te gaan doen. Nadat met de dirk de grofgezaagde spant 5 aan boord was gehesen, gingen Wiebe en Harry hier achteraan om deze op zijn voorlopige plek te leggen. Pia kwam ook naar het vooronder om daar de voorbereidingen te maken voor het zagen van spant 4, een ontbrekende zitter vlak achter het schot, bij het hoofd van de schipper dus. Jelle wilde een begin maken met de bonusklus motor verven maar besloot deze eerst een grondige poetsbeurt te geven. Bart ging verder met werk aan de tuigage en nam de marrelpriem ter hand om een kous in de schoothoek opnieuw goed vast te zetten. Vervolgens kon onze nieuwe, door de smid in het Zuiderzeemuseum vervaardigde dirkhaak ook worden ingesplitst. Door zijn lange teruglopende haak heeft deze niet langer meer een muizing nodig en is dus sneller beschikbaar bij het zetten van een aap, of zoals vandaag bij het gebruik van de dirk bij hijsklusjes.

Toen door Harry en Pia de mal voor spant 4 aan boord was afgerond kon deze naast de boot worden uitgezaagd. Wiebe had intussen spant 5 gefixeerd en was begonnen aan een translatiemal, deze wordt uiteindelijk op het hout overgenomen om uiteindelijk definitief uitgeschaafd te worden. Terwijl Harry’s ouders waren gearriveerd kon Pia haar eerste kettingzaagsnedes maken. Dit ging door tot deze aan het einde van de dag aan boord kon worden om daar op zijn plek gezet te worden waar geconstateerd werd dat hij prima paste. Ook na de koffiepauze waren Bart en Jelle in de kuip te vinden. Bart kon onze nieuwe, door de smid in het Zuiderzeemuseum vervaardigde dirkhaak insplitsen. Door zijn lange teruglopende haak heeft deze niet langer meer een muizing nodig en is dus sneller beschikbaar bij het zetten van een aap, of zoals vandaag bij het gebruik van de dirk bij hijsklusjes.

 

Dag 12: een dag uit het leven van KT

Lief dagboek,

Vandaag wordt dit blog geschreven vanuit KT, er is vandaag namelijk vet veel met mij gebeurd! Terwijl Trui nog verder werd gesloopt, is er voor mij een nieuwe peddel gemaakt! De oude peddel bestond alleen uit een stok, wat niet bijzonder handig is voor een peddel, gister zijn daar twee blokken aan gelijmd! Het ene blok is van Douglas-hout, wat hout is met een mooie roze kleur, met de bijzondere eigenschap dat het stijver wordt wanneer de nerven verder uit elkaar liggen. Vandaag zijn deze blokken in de juiste vorm geflext, en vervolgens geschaafd, om tot een mooie vorm te komen. Toen ik vanmorgen wakker werd, lag ik in de armen van drie sterke personen die me naar binnen tilden! Ik mis het gras, de zon, en de klavertjes wel, maar er gaan vast leuke dingen met me gebeuren! Vandaag is er ook begonnen aan spanten; de eerste mallen zijn gemaakt, de mallen zijn verdeeld per stuk hout, en de eerste oude spant is al uit Trui! De mensen die mij en Trui aan het opknappen zijn waren eerst van plan om andere spanten te vervangen, maar uiteindelijk bleken andere spanten meer rot te zijn. Ik en al mijn accessoires (waaronder mijn nieuwe peddel!) zijn vandaag ook gelakt! Nu zie ik er weer mooi glimmend uit, en lijk ik al bijna op een kwaliteitsboot! Vandaag was dus een geslaagde voor mij, voor Trui, en voor de mensen die aan ons klussen! Ze lopen nog steeds op schema, ze zijn nog niet verbrand, en ze vinden het nog steeds (meestal) leuk!

Lekker buiten in het gras

Dag 11: schrijvers en ouders op bezoek

Hopelijk is Trui nu weer een beetje tevreden… We hebben haar tweede gang prachtig passend vastgeschroefd. De onderste gangen lopen nu netjes door, waardoor de voorste kaarplaat nu niet meer op het kopschot hoeft te worden vastgeschroefd. Ook voor gang 3 hebben we een kleine aanpassing doorgedacht, deze gaat verder doorlopen zodat niet alle overgangen precies op een punt zitten waar de meeste krachten op komen. Ook wordt de lijn van de gangen logischer, de derde gang loopt door, de vierde wordt juist eerder afgekapt. We hebben dus een mooie mal voor de nieuwe situatie gemaakt en de derde gang is vanavond ook nog mooi gebrand. Morgen er in! Verder is de vijfde gang zo ver mogelijk geprepareerd om van de boot afgeschroefd te worden als mogelijk is. Verder weer genoeg bonusklusjes gedaan: KT verder kaalgehaald en gelijmd, de motordeksel zou nu echt goed moeten zijn en we hebben nog eens nagedacht over de te vervangen spanten: dat wordt nog even puzzelen, later meer. De kaarplaten zijn gepast en zouden makkelijk weer op de boot terug moeten kunnen ondanks de aanpassingen. Verder ook nog wat leuks: een heer uit Groningen Joop Tilbusscher gaat een boek schrijven over scheepsonderhoud en kwam bij ons langs om te leren en te zien. Nu is om kwart over 9 eindelijk het eten klaar, dus doei!

Naast de grote zuster krijgt ook Klein Truitje de nodige aandacht dit onderhoud

Het achterschip is weer keurig gerepareerd

Dag 10: lief dagboek…..

Lief dagboek,

Vandaag was, ondanks de zon, voor mij een akelige dag. Mijn geliefde timmerman Wim was er niet, en ook (oud-)kluscom Wiebe die altijd veel liefde voor mij had, ging ’s middags weg. En wat krijg je ervan! ’s Ochtends werd mijn tere huidje nog verder opengebroken. Gang 4 ging er uit, terwijl ik niet eens gang 2 terug had gekregen! Ik kreeg het er koud van… Ze zeiden dat het mocht van Wim, maar het voelde toch eng. En wat gebeurde er toen?! Mijn arme kindje, mijn mini-me, mijn Klein Truitje… Ook zij werd gepijnigd en gestript. En ondanks dat, waren ze zo ondankbaar dat ze niet eens een blog voor mij schreven, ze ‘waren moe’. Nu doe ik het een dag later zelf maar.

Gelukkig werden er ook nog wonden geheeld. Het blokje dat bij mijn bips werd ingebracht is vakkundig vastgelijmd en in vorm geschaafd. Het kruintje boven mijn motor werd verder geperfectioneerd, de radio werd minder onaardig gemaakt door Bart en mijn gloednieuwe kaarplaatbalkjes zitten mooi op hun plek. Mijn ingewanden werden gereinigd in een nieuwe bunkrabsessie. Al dat scrubben deed mij bijna alle ellende van de ochtend vergeten. Hopelijk is morgen weer een helende dag waarin ik mij geliefd voel!

  • Trui

 

Het buigen van gangen

De gereedschappen van de botterwerf komen goed van pas!

Dag 9: na regen komt zonneschijn

Op dag 9 van de het grootonderhoud werd er verder gewerkt aan gang 2 door Wim en begonnen Bart, Reinout en Harry aan het slopen van gang 3. Lea ging verder met het wegbeitelen van een deel van het stuurboordachterschip en Jelle en Niels gingen verder met installeren van de kaarplaatbalkjes. Wiebe en Pia hielden zich bezig met de algehele coördinatie en hielden zich bezig met heel veel taakjes. Vandaag viel er net als gisteren een beetje regen. Helaas heeft ons nog geen bericht bereikt over opheffing van het stookverbod en is er dus nog geen kampvuur op de camping.

De ochtend begon met doppen tikken. Nadat ook de doppentiktrein in werking was gezet konden Reinout, Bart en Harry voor de lunch het grootste deel van het sloopwerk van gang 3 op zich nemen. Nadat Wim de laatste hand had gelegd aan de mal van gang 2 kwam het definitieve groene licht om deze gang te gaan slopen. Helaas waren er een behoorlijk aantal weerbarstige en nog een aantal verborgen bouten, waardoor deze klus uiteindelijk vrijwel de hele dag duurde.

Tegelijk gingen Jelle en Niels ook verder met waar zij gisteren gebleven waren. Nadat gisteren succesvol kaarplaatbalkjes nummer 2 en 3 aan bakboord aan de boot waren bevestigd waren nu nummers 4 tm 6 bb en het grootste deel aan stuurboord aan de beurt.

Tijdens de lunch werd het team versterkt door Gelmar. Hij had via via van ons gehoord en komt ons team in ieder geval tot en met vrijdag versterken. Superleuk! Na de lunch sloot hij zich aan bij Jelle en Niels. Helaas verliet Niels ons gedurende de middag.

 

Dag 8: gelukte pannenkoeken, de gang er in, kluscoms herenigd <3

Nadat gisteren de achterblijvers genoten van hun welverdiende rust, Kees ’s avonds terugging naar Delft, en we Lea en Bart h. op de camping konden verwelkomen, was het weer tijd om aan het werk te gaan.

De tweede week van het groot onderhoud begon deze maandagochtend met het definitief installeren van de pannenkoeksligger. Nadat deze er voorlopig het laatst was uitgehaald om voorzien te worden van 5 bussen tixophalt, kan deze definitief op zijn plekje geschoven worden en met houtdraadbouten in het onderliggende vlak worden vastgezet. Terwijl dit project door Wiebe, Jelle, Bart en Lea werd afgerond, konden Niels en Harry verder met de lange draadeindes door de zwaardbolder. Toen vervolgens een plaatje ontbrak werd de afronding hiervan verschoven tot na de lunch. Wim was ondertussen gang 1 aan het afronden zodat deze na de lunch aan de boot bevestigd kon worden.

Terwijl er tijdens de lunch genoten werd van de knakworstjes konden wij Reinout en de kluscom van komende week Pia verwelkomen. Nadat iedereen voldoende had gegeten, en Reinout en Pia op de hoogte waren gebracht van lopende zaken werden de werkzaamheden hervat. Al snel was het tijd voor het installen van het vlakdeel. Door een aantal man en vrouw werd deze richting boot gedragen en vakkundig door Wim in vorm geklemd. Zodra hij voldoende in model was konden de locaties van de bouten worden afgetekend en werd de gang naast de boot op bokjes gelegd. Vervolgens werden de gaten in de gang geboord, de spanten ingetixt en boutjes en ringetjes bij elkaar gezocht. Hierna kom het vlakdeel definitief op zijn plek worden geschoven en met houtdraadbouten en veel tix aan de boot bevestigd. Nadat alle bouten er met een boor waren ingedraaid en vervolgens met een ratel nog eens goed vast waren gezet, konden overtollige randjes worden weggeschaafd.

Terwijl aan de stuurboordzijde van de boot mensen bezig waren met het vlakdeel, waren Niels en Harry, die op een gegeven moment afgelost werd door Jelle, bezig met het installeren van de kaarplaatbalkjes. De uitlijning hiervan bleek nog een behoorlijke uitdaging. Na het proberen van diverse strategieën en diverse soorten boortjes en andere gereedschappen lukte het uiteindelijk gelukt kaarplaatbalkjes nummer 2 en 3 aan bakboord met grote draadeindes aan elkaar en de boot te bevestigen. Uiteindelijk had Wim met een plaatje staal uit de oudijzerbak het ontbrekende volgplaaatje voor het buitenste draadeind door de zwaardbolder gemaakt en kon deze helemaal de boot in worden gedraaid. Toen deze aan de korte kant bleek werd deze met een krik tegen de boot aangedrukt en kon uiteindelijk vast worden gedraaid. Toen ook dit laatste taakje van de dag was afgerond was de rest al bezig met het weer netjes achterlaten van de helling. Vervolgens vertrok iedereen naar de camping om daar te genieten van pannenkoeken ter ere van het afronden van de pannenkoeksligger en van rösti omdat er toevallig nog aardappel over was van de andijviestampot van zaterdagavond.

Dag 5: de eerste 2 (katten)gangen erin, meer slopen, schaven en zagen

Ons team werd vandaag versterkt door Jelle Joustra, die speciaal voor deze zaterdag helemaal vanuit Delft naar Elburg was komen fietsen, en Niels Hofstee, die gelukkig wel langer blijft. De eerste pannenkoek is gebakken, zoals altijd is er nog ruimte voor verbetering. Nadat bij poging 1 de pannenkoeksligger niet bleek te passen vormde het er weer uit krijgen van dit zeer zware stuk hout een nog grotere uitdaging dan het erin krijgen was geweest. Na wat passen en meten, aantekeningetjes en een hoop bij/afschaven zijn zelfs de kattengangen (sleuven ter bevordering van waterdoorgang) mooi in de ligger gekomen. Momenteel ligt hij mooi passend in de boot. Maandag moet hij er weer even uit om er tix tussen te prakken. Hopelijk gaat hij er dan soepeler uit dan vandaag. Soepel ging echter wel het verwijderen van de tweede gang. Nadat hier met vereende krachten aan was gewerkt kon dit klusje al voor de lunch worden afgerond, wat in de middag mooi ruimte overliet voor legio andere klusjes.

Na de lunch werd er stug doorgewerkt aan de pannenkoeksligger en richtten de overige mensen zich op een aantal kleine klusjes. De voorsteven is weer mooi wit na een middagje kwasten door Jelle. Niels en Harry hebben met op maat gemaakt houten gereedschap een draadeind van een meter door een vlakdeel en zwaardbolder gedraaid. Kees heeft verder gewerkt aan het passend maken van de motordeksel. Hij is prachtig passend op zichzelf, maar mag nu wel weer wat langer. plankje bij dan maar.

Wim was vandaag bezig met het krom branden van de eerste gang, en man, wat is hij krom. Ik  wou dat ik een foto had. Het is gewoon eng om naar te kijken. Op zich ook niet heel raar natuurlijk, de botter is best wel rond aan de boeg, maar om zo’n plank zo te zien… Misschien morgen toch maar even een foto plaatsen. Afijn, als het goed is gaat deze er maandag in! Daar wordt Wiebe heel vrolijk van, dan kan hij eindelijk een slechte woordgrap maken die al een week op het puntje van zijn tong ligt.

   

Op de camping werd vervolgens stamppot met veel andijvie gegeten als avondmaal en werd afscheid genomen van Pim en Marieke. Na een week op de helling moesten ze helaas weer naar de normale wereld. Naast de gezelligheid, de handen, de handigheid en het leiderschap worden ook zeker de campingstoeltjes gemist, gelukkig blijft de grote tent nog wat weken staan. Wij blijven hier nog even doorgaan, met morgen voor de verandering een dagje rust! Mogelijk krijgen jullie nog een blogstukje als we iets leuks hebben gedaan, maar misschien gaan we ook de rustdag digitaal in ere laten. Wel kan ik verklappen dat we zwarte bonen burgers eten, met een scala aan salades!

We kijken uit naar de volgende week waarin we met een aantal nieuwe mensen heel veel nieuwe dingen gaan doen!

 

Dag 4: vlak erin en meer!

Vanmorgen heeft Wim het vlakdeel nog verder met krikjes en lijmklemmen op z’n plek gedraaid. Daarna zijn er met de decoupeerzaag wat randjes weggezaagd en toen pastte het vlakdeel er wel precies tegenaan. Met behulp van extra hulp Jan Ridder werd vervolgens de “boutlijn” in werking gezet: gaten voor de doppen boren met de 25mm speedboor, dan de bouten voorboren met de 8mm boor en de 5 mm boor. De bouten voorzien van ringetjes en een drupje tix en de boot in draaien en daarna nog natrekken met de ratel.

De pannenkoeksligger is ook weer verder gevorderd. Hij is op dikte geschaafd, de uiteindes zijn eraf gezaagd met de kettingzaag en de mal is (nog een keer nagemeten en) netjes overgetekend. Morgen tijd om de vorm er precies in te schaven!

Wim is nadat het vlakdeel vastgezet is aan de slag gegaan met het netjes in model schaven van de kimnaad zodat hij precies aansluit op het oude vlakdeel en straks goed te breeuwen is. Daarna is de mal voor gang 1 netjes afgetekend. Alle 5 de planken van onze boomstam zijn uitgebreid bestudeerd en er is een keuze gemaakt welke we gaan gebruiken voor deze onderste gang. Morgen mee verder! (En hopen dat wij het pannenkoeksligger naar binnen hebben geschoven voor Wim het “gat” dicht met de gang ;-))

Eind van de dag was er nog tijd voor een stuk bun krabben. Zo langzamerhand komen we steeds weer een stukje verder… over een week of 2-3 is het vast af. De laatste kaarplaatbalkjes zijn losgeschroefd (worden ook een keer vernieuwd dit onderhoud). Ook is er weer verder gewerkt aan het motordeksel, deze is ook bijna af.

Na de linzensoep (die Pim toch wel lekker vond ondanks dat hij vooraf hevig protest had) is Johan naar huis vertrokken. Harry (Jan) is erbij gekomen, dus we zijn nog steeds met 6 (+Wim). Morgen komt Jelle J nog een dagje klussen en komt Niels ook aan, dus mankracht genoeg om weer hard aan de slag te kunnen deze laatste dag van week 1!

Dag 3: zagen, frezen, krombranden, lijmen, tixen

Vandaag begon de dag met het uitfrezen van de sleuven in ons door midden gezaagde pannenkoeksligger. Na uitleg van Wim gingen Pim en Kees enthousiast aan de slag om de 2 sleuven te maken. Wiebe en Marieke vermaakten zich ondertussen met het maken van de veren die erin moesten: op de juiste lengte afgezaagd, diverse malen door de diktebank, randjes afgeschaafd en geschuurd, en ten slotte nog met de cirkelzaag sleufjes van 3mm dik zagen voor een betere hechting van de lijm. Na de lunch konden we het geheel met 2 componenten lijm insmeren en op elkaar plakken en vastklemmen met heel veel lijmklemmen. Ondanks dat iedereen braaf handschoentjes had aangetrokken, heeft toch bijna iedereen één of meerdere lijmvlekken op handen of armen opgelopen. Over een week of 2 is de huidlaag wel weer vervangen en de lijmkleur niet meer zichtbaar 😉

Jelle en Johan hebben vandaag in het vooronder gespeeld om de mal van de pannenkoeksligger af te maken. Het is een heel hip ding geworden die straks over de balk heen geschoven kan worden om mee te kunnen passen. Op de foto hierboven ligt hij voor het pannenkoeksligger. Morgenochtend is de lijm vast helemaal uitgehard en kunnen we daar verder mee aan de slag.

Wim hield zich ondertussen bezig met het afmaken van de mal van het vlakdeel en deze overtekenen op de plank hout. Na het nodige meetwerk (en nog een keer.. en nog een keer) was het tekenwerk af en kon er gezaagd worden. Na het zagen kon de krombrandinstallatie worden klaargezet en het vlakdeel erop. Vervolgens aan Pim de taak het goed nat te houden terwijl Wim met takels, gewichten en kromme meetlat het geheel klaarmaakte om te branden. Ondanks de ervaring van het vlakdeel van 5 jaar terug (dat heeft zo’n 1,5 dag krombranden gekost), was het deze keer snel gepiept. Het vlakdeel werd gepast en leek prima te passen, dus werd er weer afgehaald om tix op de spanten te smeren, zodat hij daarna vastgebout kon worden. Wim werd op dat moment weggebeld om zijn dochter op te halen, dus dat werd een klusje voor alleen onszelf eind van de middag. De bun-krab-ploeg (bonusklusje in progress) werd erbij geroepen en alles netjes in de tixophalte gezet (volgens mij zijn er zo’n 7 bussen opgegaan). Daarna moest het vlakdeel weer precies terug op zijn plek. Met behulp van lijmklemmen werd hij in positie strak tegen het andere vlakdeel aangedraaid. Alleen, ondanks dat hij voor en achter strak aansloot, bleef er rond de hoosgoot een kier van een paar mm zitten. We hebben nog verwoede pogingen gedaan om het toch precies passend te krijgen, maar rond kwart over 7 was het toch maar eens tijd om op te ruimen en terug naar de camping te gaan (waar het eten gekookt door Wiebe gelukkig al klaar stond!). Hopelijk gebeurd er vannacht iets wonderlijks waardoor het morgen toch goed zit, of heeft het scheepstimmermansoog van Wim een goed inzicht. Want alle tix er weer af moeten krabben voor er weer bijgeschaafd kan worden is maar een stom klusje…

(Bij deze laatste foto moet natuurlijk nog een puntje afgezaagd worden, maar dat snappen jullie wel hè)

Dag 2: vlak weg, pannenkoeksligger weg, Wim erbij

De fotocamera is op de camping, dus eerst eens wat foto’s van maandagavond (helling op) en dinsdag.
Helling op:

Trui op bokjes zetten zodat de hellingkarren weggereden konden worden:

Doppen uitboren/wegtikken zodat de bouten eruit konden:

Gang 1 (bijna) los:

Vandaag begon met het vlakdeel weghalen. De 2 draadeindes door de zwaardbolder bleken toch niet zo gewillig als gehoopt. Om toch verder te kunnen, werd het vlakdeel eromheen weggezaagd en het stuk rondom de draadeindes weggebikt. Na diverse lijmklem constructies (en 2 gebroken lijmklemmen) werd het tijd voor beter gereedschap en werd de grote griptang van de helling geleend. Jelle heeft zich hier een tijdlang mee vermaakt om het schroefdraad mm voor mm eruit te werken tot de 70cm lange draadeindes er uiteindelijk uit waren.

Ook de pannenkoeksligger werd losgemaakt van de boot. Eigenlijk zat hij ook niet echt meer vast: ondanks de vele doppen heeft Wiebe maar 1 klein spijkerrestant kunnen vinden. De rest is in de loop der tijd blijkbaar weggeroest. Alleen in het midden zat hij nog goed vast met 2 draadeindes door de kielbalk. Eén van beiden zat echter verstopt onder de stalen plaat die op het voorste deel van de kielbalk zit geschroefd. Dat eraf schroeven was echter vragen om ellende, dus is het staal nu een cm of 5 korter geflext. Met behulp van de kettingzaag van Wim (die inmiddels was aangekomen) werd het geval in stukken gezaagd en relatief makkelijk de boot uitgevoerd. Zo met ontbrekend vlakdeel en 1e gang is het trouwens mogelijk om via de boeg van buiten het vooronder binnen te klimmen als je tussen de goede 2 spanten staat, super handig!
Wim is begonnen met een Trui-inspectierondje. Over het algemeen ziet ze er best prima uit, alleen bij het achterschip lijkt ergens een rotte gang te zitten. Verder zou het nog leuk zijn om de 5e gang die we gaan vervangen een stukje langer te maken (net voorbij het zeilwerk waar wat lelijke doppen in zitten sinds het onderhoud in Spakenburg 2015). We gaan het zien of daar nog hout/tijd voor is!

Ook werd de pannenkoeksligger bestudeerd. Dit hout hebben we niet zelf uitgezocht maar besteld, maar voldoet eigenlijk niet helemaal aan onze wensen: het hart van de boom loopt er middendoor wat het hout een stuk minder stevig maakt. Het idee is nu dat we hetzelfde trucje gaan toepassen als bij de mastbank: door midden zagen, en gedraaid (met het hart naar de buitenkant) met een veer erin weer terug op elkaar lijmen. Daarvoor is echter wel hout nodig voor de veer (heeft Marieke met de ferrari van Wim bij de gamma gehaald), en een frees waarmee we de sleuf kunnen frezen. Een frees hebben we wel, maar niet een bitje waarmee we een sleuf van 18 mm (de dikte van het gehaalde hout voor de veer) kunnen maken. Daarom is Johan nu op en neer naar Koudum om uit de loods van Wim zijn frees met het juiste bitje te halen. Wiebe heeft eind van de middag de ligger al in tweeën gezaagd en Jelle & Johan hebben samen een begin gemaakt van de mal voor de ligger. Hopelijk lukt het om hem morgen in model te zagen en in elkaar te plakken!

Wim is ondertussen al aan de slag gegaan met het rechtschaven van de spantjes zodat het vlakdeel straks mooi strak aanligt. Ook de triplex platen die als mal gaan dienen zijn al vastgespijkerd. Morgen tijd om het netjes af te tekenen!

Ondertussen in Delft

Hoewel Trui maandag de helling in Elburg op is gegaan zijn er achter de schermen in Delft ook nog mensen hard bezig. Veel mensen hadden deze week nog tentamens en reizen dus pas komen weekend af richting helling. Dit betekent niet dat er ondertussen niets nuttigs gebeurt. Lea en Harry zijn vandaag op de soos bezig geweest met de voorbereidingen van hellingweek 4. Er is namelijk een grote pan harpuys gemaakt!

Terwijl de harpuys staat af te koelen kan er mooi een ander klusje worden gedaan. Nu al onze gereedschappen en bijna alle andere spullen in Elburg zijn, blijft het klushok leeg achter. Een ideale gelegenheid dus om hier een keer grondig schoon te maken. Zo kan straks als alles weer terugkomt uit Elburg, het klushok weer netjes ingeruimd worden en hebben we een blij schoon botterhok.

Dag 0+1: uitruimen, opruimen, hellingen, slopen

Gisteravond gingen we de helling op dus was er geen tijd meer voor een blogstukje. Vandaag dus verslag van 2 dagen!

Maandag begon de dag met uitruimen van Trui. Alle kastjes, kisten, vlonders en matjes uit het vooronder moesten eruit. In de botterloods hebben we alles weg kunnen bovenop een kast en op 3 pallets. Het “klushok” hebben we ondertussen ook ruimer gemaakt door de spullen van de Elburgers wat efficiënter weg te stapelen en een deel van onze eigen spullen die we voorlopig niet nodig hebben ook in de botterloods te stallen. Op Trui hebben Kees en Pim zich (weer) ontfermt over het netjes weghalen van de schipperskooi (zodat we daarachter ook inhouten kunnen vervangen). Hopelijk lukt het om hem over een week of 3 weer netjes terug te zetten 😉 Ook de watertank en de rest van het naaivlak is eruit zodat we wat makkelijker bij het te vervangen pannenkoeksligger kunnen. Kees heeft ondertussen de motorbun schoongemaakt met Sucky, wat vervolgens aanleiding was voor het starten met het bonusklusje “motordeksel verbeteren” zodat die hopelijk weer waterdicht is na het onderhoud.

Johan is ’s middags op expeditie geweest naar watersportwinkel Deetman en daarna een jachtservice verderop op zoek naar een T-stukje voor de gasaansluiting (note to aankomend kluscom over x jaar: zet dit op je materiaallijst als je graag met de pitten van Trui buiten Trui wilt koken met je onderhoudsproject!)

Vervolgens op tijd weer naar de camping zodat we rond half 6 konden eten. Na de afwas direct weer terug naar Trui om te hellingen. Daarvoor kwamen er zo’n 5 elburgers langs om te helpen. Het idee is dat er binnenkort een 2e boot achter ons komt op dezelfde helling. Daarom lagen er stalen i-profielen op de hellingkarren zodat we daarmee Trui met een krik omhoog konden werken (en de karren er weer onder uit). Maar daardoor was het wel een boek gepruts om netjes op de kar te varen: de smalle balk moest natuurlijk wel precies onder ons zeilwerk terecht komen. Met veel getrek aan lijntjes, pikhaken en duwen aan bomen is het dan toch gelukt en konden we langzaam de helling op worden getrokken. Eenmaal boven moest Trui op bokjes worden gekrikt en de kar er weer onderuit gelaten. De i-profielen staken alleen dusdanig veel uit dat we niet bij het vlakdeel konden dat we willen vervangen.. de hellingmannetjes durfden het echter niet aan om Trui weer omhoog te krikken en op kleinere balken te zetten (niemand wil natuurlijk de schuldige zijn van het uit verband rukken van andermans botter ;-). Dus dat werd een klusje voor dinsdagochtend. Trui is gelukkig wel al mooi afgespoten en de kaarplaten eraf geschroefd. Vlak voor het “landings”pils op de helling is alleen Pim ongelukkig van onze gangdelen afgestapt en heeft daarbij zijn enkel verzwikt 🙁 de instant coldpack in de ehbokoffer van Trui heeft zijn dienst weer bewezen. Alleen binnenkort nog weer een nieuwe tikken voor hopelijk geen volgend slachtoffer.

Vandaag begon de morgen weer om 9 uur (oke, iets later) op de helling. Samen met timmerman Cees hebben we Trui op de juiste manier op andere bokjes gezet zodat we wel bij ons vlakdeel kunnen. Daarna hebben we een tent geknutseld zodat we vervolgens lekker in de schaduw aan de slag konden met doppen tikken in de schaduw. De 1e gang is er na veel doppen zoeken en bouten eruit draaien eruit! Daar hebben we allemaal leuke foto’s van (net als van het hellingen trouwens), maar die staan op de camera die op de helling ligt. Misschien denken we er morgen aan om die wel mee naar de camping te nemen zodat jullie ook wat kunnen zien van ons mooie werk!

Het aangrenzend vlakdeel is er ook bijna uit. We hebben er al een stuk van afgebroken, en een ander deel zit nu alleen nog vast met 2 draadeindes door de zwaardbolder en een verstopte bout onder de bun. Het was alweer kwart voor 7 inmiddels, dus tijd om naar de camping te gaan waar Jelle al lekker had gekookt voor ons. Morgen nog wat geweld uitoefenen en dan wil de plank er vast uit! Daarna komt het volgende klusje: het pannenkoeksligger eruit werken zonder het vlak te slopen. Als het goed is, is Wim er dan ook zodat hij ondertussen aan de slag kan met het maken van het vlakdeel.

Tot morgenavond!
Ohja, Wiebe, is sinds vanmiddag ook aan de klusploeg toegevoegd, dus we zijn nu met z’n zessen!