Aanleg en afvaart op zeil

Inleiding:

Het aanleggen van de boot op zeil is geen opleidingseis voor SIO's. Bij sommige evenementen, zoals de Slag in de Rondte, de visserijdagen en de Zachtebedrace, wordt het wel gedaan. Hier wel enkele wenken ter lering.

Tips

• Remmen
  • met behulp van een bandje of puts achter de boot (heeft niet veel effect, maar is makkelijk te regelen en je kan je remkracht goed controleren). Zet nooit alsnog de motor in zijn achteruit als je het niet dreigt te halen. Zooi in/om je schroef komt er maar lastig weer uit/af.
  • met de kleine dreg (veel effect, en denk eraan om extra lijn aan de dreg te binden, anders lig je te vroeg stil),
  • met rubber tussen wal en schip of met bomen.
• Vooral een aanleg op zeil is altijd complex, dus altijd goed voorbereiden, plan uitleggen en taken delegeren.
• Er is soms enige improvisatie nodig, sommige plannen zijn niet helemaal perfect uit te werken, je weet gewoon niet hoe het gaat lopen. Hou dus goed rekening met je plan B, en bereid bemanning er op voor dat het mogelijk anders kan lopen dan gepland.
• Aanleg en afvaart op zeil zijn gewoon niet altijd mogelijk (daarom hebben we ook een motor), er zijn ook weinig standaardsituaties.
• Hou altijd de motorsleutel bij de hand, dat wil zeggen in het contact.
• Met het grootzeil kun je minder hoog aan de wind zeilen dan met de fok erbij.
• Met de fok kun je niet hoger komen dan halvewinds (met Trui tenminste). Meestal is het dus handig om je grootzeil als laatste te strijken danwel als eerste te hijsen. Hiermee heb je gewoon meer opties. Let op: voor afvallen met alleen een grootzeil moet je flink je grootschoot vieren en je zwaard diep hebben staan!
• Door de fok een puntje te hijsen (en evt. bak te houden) kun je de kop enigszins bijsturen.
• Let erop dat je voor top en takel nog steeds door de wind versneld wordt.
• Gebruik van bomen, pikhaken, lijnen en rubber helpt. Dit zijn je voornaamste hulpmiddelen bij het het succesvol en gecontroleerd aanleggen en afvaren zonder motor.

Een aantal standaardaanlegjes op zeil:

• Kop tegen wal: Handig bij weinig wind of lagerwal. Bandje voorop kop binden, zeil strijken en uitdrijven tegen de steiger. Twee man op voordek zetten met een lange boom/pikhaak om mee af te remmen. De bomen vervolgens tegen de steiger zetten en door de handen laten glijden, hiermee gecontroleerd afremmen.
• Uitdrijven: bij weinig wind, liefst bij langswal. Lijnen en rubber voorbereiden, zeilen strijken en uitdrijven tegen de steiger. Afremmen op bv achterlijn kan, maar rubber tegen wal remt ook al flink. Let erop dat je niet weer terug stuitert.
• Lagerwal strijken en wachten: Veel rubber klaarhangen, iets boven lagerwal zeilen strijken en wachten. Het is moeilijk uit te mikken waar je terechtkomt, dus je hebt enige ruimte nodig op de lagerwal. Niet doen bij teveel wind.
• Aan de windse aanleg: Hogerwalaanleg. Aan de winds aan komen zeilen, eventueel al snelheid minderen door zeilen killend bij te houden. Vervolgens strijken, en uitdrijven terwijl je langszij de hogerwal stuurt. Let er op dat je wel genoeg snelheid moet hebben om bij de wal te komen en om langszij te kunnen sturen nadat je gestreken hebt. Het is een soort uitdrijfaanleg, maar dan bij hogerwal.

Afvaart op zeil

Afvaart op zeil is eigenlijk alleen mogelijk van een hogerwal of langswal.

• Afvaart van hogerwal: Hijs eerst het grootzeil zo snel mogelijk en steek het lijzwaard diep. Hiermee kan je afvallen en een koers kiezen. Vervolgens heb je meer tijd om de fok te hijsen en rubber en landvasten op te ruimen.
• Afvaart van langswal met kop in de wind: Met boom de kop afduwen van de kant, zo snel mogelijk het grootzeil hijsen en het lijzwaard diep steken. Vervolgens koers varen, fok hijsen en boot opruimen.
• Afvaart van langswal met kop voor de wind: Als je langswal ook maar een beetje een lagerwal is, is deze afvaart vrij onmogelijk. Kop en kont afduwen met boom, en dan zsm een zeil hijsen. Als je echt zeker weet dat je alleen maar ruim/voor de winds gaat varen, kan je als eerste de fok hijsen. In dat geval hoef je ook niet veel zwaard te steken. Anders hijs je eerst het grootzeil en steek je het zwaard diep.

< Man over boord maneuvre | ^ | Schoonmaak voor vertrek >